Personel Güçlendirmenin İş Tatmini ve İşletme Performansı Üzerindeki Etkileri
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.16789598Anahtar Kelimeler:
Personel Güçlendirme, İş Tatmini, İşletmelerin Performansı, Örgütsel SürdürebilirlikÖzet
Bu çalışmanın amacı personel güçlendirilmesinin, iş tatminine ve işletme performansına olan etkilerini incelemektir. İşletmelerin kârlılığı ve rekabette başarılı olmasında personel güçlendirme uygulamaları önemli bir role sahiptir. Diğer bir ifadeyle sürekli olarak yeni gelişmelerin olduğu, teknolojilerin yenilendiği, dijitalleşmenin tüm sektörlere uygulandığı ve rekabettin gittikçe arttığı piyasalarda; personel güçlendirmesi çok daha önemli bir noktaya gelmiştir. Bu kapsamda çalışmanın yazımında “ yarı sistematik tümden-gelim yöntemi” izlenerek alandaki özellikle 2002 sonrası ikincil kaynaklardan 42 adet makale, 8 adet kitap 6 adet tez ve 2 adet internet kaynağından yararlanılmıştır. Çalışmanın kriter uygunluğunun sağlanmasında daha önce yayınlanmış, çalışmalardan yarı yapılandırılmış niteliksel tümdengelim yöntemi ve içerik benzerliği sistemi ile belirlenen araştırmalarının bulguları karşılaştırarak yazım işlemleri 4 ay sürede tamamlanmıştır. Çalışmanın konusu personel güçlendirilme, iş tatmini ve işletme performansıile sınırlıdır.Yapılan bu çalışma sonucunda personel güçlendirme uygulamalarının, çalışanlarının iş tatminini ve işletmenin performansını artırdığı; kapsama dahil edilen çalışmaların sonuçlarının incelenmesinden anlaşılmıştır. Bu doğrultuda elde edilen bulguların ve geliştirilen önerilerin, araştırmacılara, işletmelere, kurumlara ve diğer ilgili paydaşlara faydalı olacağı düşünülmektedir.
Referanslar
Aghayeva, İ. (2019). Yenilik yönetiminde temel kavramlar: yenilikçilik, girişimcilik, yaratıcılık, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Elazığ, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Üniversitesi.
Akçakaya, M. (2010). Örgütlerde uygulanan personel güçlendirme yöntemleri: Türk kamu yönetiminde personel güçlendirme. Karadeniz Araştırmaları, (25), 145-174. https://www.ceeol.com/search/article-detail?id= 171218
Alder, H. (2003). NLP Yüksek Performansa Ulaşmanın Yeni Bilimi ve Sanatı. Çeviren: Z. Biliz, 6.Basım, Sistem Yayıncılık.
Aslan, N., & Pekerşen, Y. (2021). Turizm İşletmelerinde Personel Güçlendirme. Journal of Eurasia Tourism Research, 2(2), 82-91.
Ayala C. J. C., & García, G. M. (2018). Hardiness as moderator of the relationship between structural and psychological empowerment on burnout in middle managers. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 91(2), 362-384. https://doi.org/10.1111/joop.12194.
Aydoğmuş, C. (2011). Kişilik özellikleri ile iş tatmini ilişkisi üzerinde psikolojik güçlendirme ve dönüşümcü liderlik algısının etkileri. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
Aydoğmuş, C., Ergeneli, A., & Camgöz, S. M. (2015). The role of psychological empowerment on the relationship between personality and job satisfaction. Research Journal of Business and Management, 2(3), 251-276. https://doi.org/10.17261/Pressacademia.2015312979
Basumallick, C. (2021). What ıs job satisfaction? definition, factors, ımportance, statistics, and examples, https://www.spiceworks.com/hr/engagement-retention/articles/(Erişim tarihi: 15.05.2025).
Bektaş, Ç. (2017). Explanation of intrinsic and extrinsic job satisfaction via mirror model. Business & management studies: An International Journal, 5(3), 627-639. doi: http://dx.doi.org/10.15.295/bmij.v5i3.118
Bingöl, D. (2014). İnsan kaynakları yönetimi. Beta Yayınevi.
Bolat, T. (2003). Personeli güçlendirme: davranışsal ve bilişsel boyutta incelenmesi ve benzer yönetim kavramları ile karşılaştırılması. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 17(3-4). https://dergipark. org.tr/en/download/article-file/30013
Butts, M. (2004). Command performance: empowerment ıs the catalyst for positive corporate changes. http://www. findarticles. eom/p/artides/mi_m0ntc/is_12_16/ai_n8586621 (Erişim Tarihi: 15.05. 2025).
Büte, M. (2024). Yardımsever liderlik, davranışsal personel güçlendirme ve bireysel performans arasındaki ilişki. Socıal Scıences Studıes Journal (SSSJournal), 4(22), 3880-3892. DOI: 10.26449/sssj.829
Chiang, C. & Jang S. (2008). The antecedents and consequences of psychological empowerment: The case study of taiwan’ s hotel companies, Journal of Hospitality & Tourism Research, 32(1), 1-22. https://doi.org/10.1177/1096348007309568
Cindiloğlu D. M. (2020). Yapısal ve psikolojik güçlendirmenin kariyer tatmini ve yenilikçi iş davranışı üzerine etkisi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 15(1), 165-184.
Coughlan, L., Haarhoff, R., & Moolman, H. (2014). External Job Satisfaction Factors İmproving the Overall Job Satisfaction of Selected Five-Star Hotel Employees, South African Journal of Business Management, 45(2), 97-107. https://journals.co.za/doi/abs/10.10520/EJC155254
Çavuş, M. F., & Akgemci, T. (2008). İşletmelerde personel güçlendirmenin örgütsel yaraticilik ve yenilikçiliğe etkisi: Imalat sanayiinde bir araştirma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (20), 229-244. https://dergipark.org.tr/en/pub/ susbed/issue/ 61796/924255
Çetinkaya, A.Ş. & Yıldız, E. (2018). Hizmetkâr liderlik algısının personel güçlendirmeye etkisi: perakende sektörü çalışanları araştırma. KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 20 (35), 1-11.
Darıcan, Ş., & Güney, S. (2019). Personel güçlendirmenin iş tatmini, yöneticiye güven ve örgütsel bağlılık üzerine etkisi: hastane örneği. Eurasian Econometrics Statistics & Emprical Economics Journal, 29-47. https://doi.org/10.17740/eas.stat.2019-V13-03
Doğan, S. & Demiral, Ö. (2007). İşletmelerde personel güçlendirme kültürünün yaratılmasıyla müşteri memnuniyetinin sağlanması. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2007(1), 282-303. https://dergipark.org.tr/tr/download /article -file/107481
Doğan, S. (2006). Personel güçlendirme rekabette başarının anahtarı. Kare Yayınları.
Doğan, S., & Demiral, Ö. (2009). Örgütsel bağliliğin sağlanmasinda personel güçlendirme ve psikolojik sözleşmenin etkisine ılişkin bir araştirma. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (32), 47-80.
Er, F., & Altuntaş, S. (2014). Hemşirelikte personel güçlendirme. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 3(1), 155-160. doi:10.5222/SHYD.2014.155
Gürbüz, G. (2012). Personel güçlendirme uygulamalarının örgütsel bağlılığa etkisi: Bankacılık sektöründe bir araştırma (Master's thesis, Sosyal Bilimler Enstitüsü).
Humborstad, S. W., Humborstad, B., Whitfield, R. & Perry, C. (2008). Implementation of empowerment in Chinese high power-distance organizations, The International Journal of Human Resource Management, 19(7), 1349–1364. https://doi.org/10.1080/09585190802110224
İhtiyaroğlu, N. (2017). Yapısal ve psikolojik güçlendirmenin öğretmen motivasyonu üzerindeki etkisi. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 361-378.
Jacobs, E., & Roodt, G. (2007). The Development of a Knowledge Sharing Constract tok Predict Turnover Intentions. Aslib Proceedings: New Information Perspectives, 59(3), 229-248. https://doi.org/10.1108/00012530710 752034
Kansoy, S. U. (2021). Personel güçlendirmenin işletmeler açısından önemi. OPUS International Journal of Society Researches, 18 (Yönetim ve Organizasyon Özel Sayısı), 1828-1848. https://doi.org/10.26466/opus.895900
Kanter, R. M. (2008). Men and women of the corporation: New edition. Basic books.
Karakaş, A. (2014). İşletmelerde personeli güçlü kılma yollarından personel güçlendirme. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(11), 79-105. https://dergipark.org.tr/en/pub/diclesosbed/issue/61618/920148
Kesen, M. (2015). Psikolojik güçlendirme çalışanların sosyal kaytarma davranışlarını azaltır mı?. Yaşar Üniversitesi E-Dergisi, 10(38), 6531-6540. https://doi.org/10.19168/jyu.23253
Kodan, E. (2013). İnsan kaynağını güçlendirme ıle iş tatmini arasındaki ılişki: Sakarya otomotiv yan sanayiinde bir araştırma (Yüksek lisans tezi), 29157148, Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Adapazarı.
Laschinger, H. K. S., Purdy, N., & Almost, J. (2007). The impact of leader-member exchange quality, empowerment, and core self-evaluation on nurse manager's job satisfaction. JONA: The Journal of Nursing Administration, 37(5), 221-229. DOI: 10.1097/01.NNA.0000269746.63007.08
Lee, T. J. (2017). Relationship between intrinsic job satisfaction, extrinsic job satisfaction, and turnover intentions among internal auditors. (Doctoral dissertation). Walden University.
Mehtap, Ö. (2016). İşyerinde duygular, tutumlar ve stres. A. Günsel ve S. Bozkurt, (Ed.-Çev.). Örgütsel davranış (2. Baskı) içinde (65-85). Nobel Yayıncılık.
Metcalf, A. Y. (2014). Structural and Psychological Empowerment in Healthcare: A Study of Assess and Treat. ProQuest Dissertations Publishing.
Mete, M., Zincirkıran, M., Tiftik, H., Yalçınsoy, A., & Pekcan, A. (2015). Personel güçlendirme, örgütsel bağlılık ve iş memnuniyeti ilişkisinin yapısal eşitlik modeli ile incelenmesi: turizm sektöründe bir araştırma. Bartın Üniversitesi İİ BF Dergisi, 6(12), 137-156.
Monje A. A., Abeal Vazquez, J. P., & Faína, J. A. (2020). Transformational leadership and work engagement: Exploring the mediating role of structural empowerment. European Management Journal, 38(1), 169-178. https://doi.org/ 10.1016/j.emj.2019.06.007
Özbaş, A., & Tel, H. (2013). Hemşirelikte güç ve güçlendirme. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 29(3), 70-78.
Özdemir, B., & Ulutaş Atan, E. (2020). Psikolojik güçlendirme ile iş tatmini arasındaki ilişkide örgütsel özdeşleşmenin aracı rolü. International Journal of Social Inquiry, 13(1), 301-328. https://doi.org/10.37093/ijsi. 746483
Özer, E., & Özdoğan, O. N. (2021). Personel güçlendirmenin işgörenlerin iş performansına etkisi: Afyonkarahisar örneği. İşletme Araştırmaları Dergisi, 11(2), 1205–1224. https://www.isarder.org/index.php/isarder/ article/view/827
Özer, M. A., Sökmen, A., Akçakaya, M. & Özaydın, M. M. (2017). İnsan kaynakları yönetimi. Gazi Kitabevi.
Paleksić, V., Narić, S., Vukotić, M., & Stanković, S. (2017). The relationship between personality traits and job satisfaction of teachers, Scripta Medica, 48(1), 11-16. Doi 10.18575/msrs.sm.e.17.02
Peccei, R., & Rosenthal, P. (2001). Delivering customer‐oriented behaviour through empowerment: An empirical test of HRM assumptions. Journal of Management Studies, 38(6), 831-857. https://doi.org/10.1111/1467-6486.00261
Pelet, E. (2011). Güçlendirmede yönetici ve işgören algılamalarının karşılaştırılması. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (25), 209-225. https://dergipark.org.tr/en/pub/susbed/issue/61802/924540. (Erişim tarihi: 16.03.2025).
Pelit, E. (2014). İşgören güçlendirme ve iş doyumu (Otel işletmelerinde bir uygulama). 1. Baskı, Gece Kitaplığı.
Robbins, T. L., Crino, M. D., & Fredendall, L. D. (2002). An integrative model of the empowerment process. Human Resource Management Review, 12(3), 419-443. https://doi.org/10.1016/S1053-4822(02)00068-2
Slatten, T. (2008). Antecedents and effects of emotional satisfaction on employee‐ perceived service quality. Managing Service Quality: An International Journal,18(4), 370-386. https://doi.org/10.1108/09604520810885617
Spector, P. E. (2022). Job satisfaction: from assessment to ıntervention. Routledge.
Sürgevil, O., Tolay, E., & Topoyan, M. (2013). Yapısal güçlendirme ve psikolojik güçlendirme ölçeklerinin geçerlilik ve güvenilirlik analizleri. Journal of Yasar University, 8(31), 5371-5391. https://journal.yasar.edu.tr/wp-content/uploads/2013/07/10Vol8_NO31_O.-S%C3%BCrgevil-E.-Tolay-M.Topoyan-.pdf/(Erişimtarihi: 15.05.2025).
Şen, S., & Uğur, E. (2019). Personel güçlendirmede nöro linguistik programlama. Journal of Health and Nurding Management, 1(6). 64-69. doi:10.5222/SHYD.2019.65487
Şimşir, İ., & Seyran, F. (2020). İş tatmininin önemi ve etkileri. Meyad Akademi, 1(1), 25-42.
Taouab, O., & Issor, Z. (2019). Firm performance: Definition and measurement models. European Scientific Journal, 15(1), 93-106. Doi:10.19044/esj.2019.v15n1p93
Tunay, N. (2019). Personel güçlendirmenin çalışanların iş tatmini, performansı ve örgütsel bağlılığına etkileri: Türk sigorta sektörü örneği. Maliye ve Finans Yazıları, (112), 241-258. https://doi.org/10.33203/mfy.533120
Uğrak, U., Erigüç, G. & Uzuntarla, Y. (2016). Personel güçlendirme ve sağlık sektörü. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 69-84.
Wagner, J. I., Cummings, G., Smith, D. L., Olson, J., Anderson, L., & Warren, S. (2010). The relationship between structural empowerment and psychological empowerment for nurses: a systematic review. Journal of Nursing Management, 18(4), 448-462. https://doi.org/10.1111/j.1365-2834.2010.01088.x
Wernimont, P. F. (1966). Intrinsic and Extrinsic Factors in Job Satisfaction, Journal of Applied Psychology, 50(1), 41-50. https://doi.org/10.1037/h0022938
Xie, B., Zhou, W., Huang, J. L., & Xia, M. (2017). Using goal facilitation theory to explain the relationships between calling and organization-directed citizenship behavior and job satisfaction. Journal of Vocational Behavior, 100, 78-87. https://doi.org/10.1016/ j.jvb.2017.03.001
Yıldız, S.(2011). Entelektüel sermayenin işletme performansına etkisi: bankacılık sektöründe bir araştırma. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(3), 11-28.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Atlas Journal

Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.