MATRAKÇI NASUH’UN İZNİK ŞEHİR MİNYATÜRÜ ÇİNİ UYGULAMA ÖRNEĞİ*

Özet

1. yüzyılın Rönesans sanatçısı olarak nitelendirilen Matrakçı Nasuh (?-1564), Osmanlı Tasvir Sanatları içinde oluşturduğu özgün üslubu ile varlık göstermiş ve kendinden sonraki nakkaşlara da örnek olmuştur. Çalışmada Matrakçı Nasuh’un sanatı ele alınarak döneminin dil, kültür ve inanç çeşitliliği vurgusu ile onun entelektüel kişiliğinde ve eserlerinde nasıl hayat bulduğu ve yansıdığı ortaya konmuştur. Bu çalışmanın amacı, Matrakçı Nasuh’un şehir minyatürlerinin 16.yy. Osmanlı tasvir sanatları içinde tarihi gelişimi içerisinde incelenerek Matrakçı Nasuh’a ait seçilen İznik şehir minyatür örneğinin çini yüzeye uygulanması ve gelenekli sanatlar ve plastik açıdan değerlendirilmesidir. Ayrıca çalışmada 16.yy. Osmanlı dönemi minyatür sanatında kullanılan malzeme, teknik ve üslup özellikleri incelenerek, farklı disiplinde yer alan bu iki gelenekli sanatın çini yüzeye uygulanabilirliğini göstermesi ve geçmişten geleceğe süregelen teknikleri karşılaştırması açısından önemlidir. Araştırmada tarama ve betimsel analiz yöntemi uygulanmıştır. Günümüz İznik Ayasofya Camii mimarisinin, karşıdan ve kuşbakışı fotoğraf çekimi yapılarak, orijinal minyatüre Matrakçı Nasuh’un teknik ve kompozisyon özellikleri model alınarak, çini yüzeye aktarımı sağlanmıştır. Farklı disiplinlerde olan bu iki sanatın uygulanabilirliği ve elde edilen tespitler sonuç bölümünde değerlendirilmiştir.