ÖZEL YETENEKLİ ÖĞRENCİLERİN MESLEK SEÇİMLERİ İLE HOLLAND ÖLÇEĞİNE GÖRE BELİRLENEN KİŞİLİK TİPLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Özet

Bireyin mesleği yaşam doyumunu doğrudan etkiler. Memnun olduğu mesleği yapmak kişinin ruhsal açıdan sağlıklı olmasını sağlar. Yeteneklerini kullanan, yaptığı işten tatmin olan özel yetenekliler büyük işlere imza atan bireyler olabilirler. Bu bağlamda düşünecek olursak özel yeteneklilerin aileleri tarafından ve öğrenim gördükleri BİLSEM’ler de doğru yönlendirilmeleri gerekir. Özel yetenekli öğrencilerin meslek seçimine dair bir araştırmaya rastlanmamıştır. Özel yetenekli bir öğrencinin en verimli olacağı mesleğe yönelmesinin önemi düşünülürse projeden elde edilen bulgular alandaki eksikliği giderecek, meslek seçimi konusunda BİLSEM’lerde uygulanması gereken yöntem konusunda bir tavsiye niteliğinde olacaktır. Çalışma özel yetenekli öğrencilere dikkat çekilmesinde de etkili olacaktır. Araştırma 2017–2018 Eğitim Öğretim yılı Kasım ayında Adana Bilim ve Sanat Merkezinde eğitim gören özel yetenek alanı belirlenmiş 93 genel zihinsel yetenek öğrencisiyle yapılmıştır. Öğrencinin Holland ölçeği ile belirlenen kişilik tipi ile seçmek istediği mesleğin yer aldığı kişilik tipi arasında uyumluluk olup olmadığı araştırılmıştır. Bulgular araştırmaya katılan özel yetenekli öğrencilerin %69,9’unun meslek tercihi ile kişilik tipinin uyumsuz olduğunu göstermektedir. Özel yetenekliler kendilerini yeterince tanımlayamamış, kişiliğine uygun bir meslek seçiminde bulunmamıştır. Araştırmaya katılan özel yetenekli öğrencilerin %30,1’i kişilik tipine uygun meslek tercihinde bulunurken anne babanın çocuğun meslek tercihine karışmadığı öğrencilerinse %43,3’ü kişilik tipine uygun meslek tercihinde bulunmuştur. Bu durumda öğrencilerin kişilik tipleri ile meslek seçimlerinin uyumsuz olmasında ailelerinin isteklerinin de etkili olduğu sonucu çıkarılabilir.