MÜŞTERİ DEĞERİ YARATAN TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİ ÇIKTILARI İLE REKABET AVANTAJI İLİŞKİSİ

Özet

Uluslararası pazarlarda faaliyetlerini sürdürmek isteyen işletmeler için rekabet ortamı giderek zorlaşmaktadır. Yeni pazarlara açılmak, müşteri ilişkilerini etkin yönetmek ve müşteri değeri yaratmak, firmaların rekabetçiliğini devam ettirmeleri açısından kritik önem arz etmektedir. Bu bağlamda 1980’li yıllarda ortaya çıkan bir değer zinciri niteliğindeki tedarik zinciri yönetimi fenomeni, günümüzde bilimsel ve teknolojik gelişmelerin etkisiyle birlikte küresel ticaret ortamında önemli bir alan olarak ön plana çıkmaktadır. Bu alan araştırması; etkili bir şekilde uygulanan tedarik zinciri yönetimi sürecinin çıktılarının, rekabet avantajı yaratmada bir etkisi olup olmadığını belirlemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. İlgili hedef doğrultusunda, literatürde yer alan çalışmalar detaylı olarak incelenmiştir. Ardından araştırma değişkenleri, alt boyutları ve hipotezler belirlenmiştir. Yazın taraması sonucunda güvenilirlik ve geçerliliği yüksek olan önermelerden bir anket formu oluşturulmuştur. Gaziantep ilinde faaliyet gösteren işletmelerde çalışan 340 kişiye uygulanan anketlerin analiz sonuçlarına göre müşteri değeri yaratan tedarik zinciri yönetimi çıktılarının, işletmelerin rekabet avantajı üzerinde olumlu bir etkisinin olduğu tespit edilmiştir. Ancak müşteri değeri yaratan tedarik zinciri yönetimi çıktılarının alt boyutlarından ürün kalitesinin rekabet avantajı ve alt boyutlarıyla, aralarında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Ayrıca, müşteri değeri yaratan tedarik zinciri çıktılarının alt boyutlarından biri olan rekabetçi fiyatlandırma ile rekabet avantajı arasında kuvvetli derecede olumlu bir ilişkinin olduğu tespit edilmiştir.