Sürükleyici Habercilik ve Uygulama Alanları Üzerine Bir inceleme


Özet Görüntüleme: 28 / PDF İndirme: 16

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.14510062

Anahtar Kelimeler:

Sanal Gerçeklik, Artırılmış Gerçeklik, Sürükleyici Habercilik, Metaverse, İnternet Haberciliği

Özet

Haberin üretimi ve tüketiminde kullanılan teknoloji ile kullanıcının konumu doğrultusunda sınıflandırabileceğimiz sürükleyici haberlerin en etkili ve gelişmiş örneklerini sürükleyici VR habercilik oluşturmaktadır. Sürükleyici VR haber, kullanıcıların belirli olayları ve belirli koşulları birinci şahıs bakış açısıyla deneyimlemelerini sağlayan sanal gerçeklik içeren bir haber ürününü ifade eder.  Bununla birlikte sürükleyici VR haber, üreticisi tarafından zamanın akışı içerisinden seçilen sınırlı ve çerçevelenmiş bir gerçekliğin belirli bir bağlam içerisinde, belirli bir kitleye yönelik sunumunu içermektedir. Gücünü ve etkisini sürükleyiciliğinden destek alarak oluşturan kurgusal bir romanla benzer bir biçimde okuyucusunun/izleyicisinin kişiliği, eğitimi, dünya görüşü, değer yargıları, ırksal, dinsel, sınıfsal önyargıları çerçevesinde empati oluşturur ve söz konusu sınırlar içinde kendi gerçekliğini kullanıcıya aktarır. Batı’da, sınırlı biçimde gerçekleştirilen sürükleyici VR habercilik örneklerine bakıldığında da öncelikli amacının kamuoyunu bilgilendirmekten ziyade ulusal/uluslararası sorunlarda, çevresel krizlerde ve potansiyel insan hakları ihlallerinde kamuoyunun dikkatini çekmek, toplumsal bilinç oluşturmak, empati duygusunu harekete geçirmek olarak çerçevelendiği görülmektedir. Nitekim sürükleyici VR habercilik, toplumsal bilinç ve empati yaratmak adına önemli bir potansiyel sunmaktadır. Diğer yandan, bilgi-eğlence çerçevesinde kültür-sanat haberleri, belgeseller ve spor haberleri de kullanıcıların iletişim teknolojilerindeki gelişmelerle birlikte habercilikten beklentilerinin arttığı günümüz şartlarında sürükleyici VR haberciliğin farklı bir boyutu olarak kullanılabilir. Batı’da sınırlı örneklerini gördüğümüz sürükleyici VR habercilik henüz kitlesel düzeyde gerçekleşmemekte; sürükleyici haberlerin en yaygın kullanım biçimi ülkemizde de az sayıda örneğini görebileceğimiz 360 derece videolar olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışma, henüz ülkemizde yaygınlık kazanmayan sürükleyici VR haberciliğin uluslararası alanda örnekler çerçevesinde incelenmesini esas almaktadır. Bu çalışmayla sürükleyici VR haberler ve haberciliğin potansiyel risk ve fırsatlar çerçevesinde incelenmesi/değerlendirilmesi suretiyle ulusal medyada kullanımına yönelik katkı sağlamak amaçlanmıştır. 

Referanslar

Çaba, D. (2018). “Dijital Çağda Değişen Haber Sunumu: Gazetecilikte Sanal Gerçeklik Uygulamaları”, e-GİFDER, 6(1): 691-723.

Dağ, P. (2015). Gazeteciliğin Geleceği: Veri Gazeteciliği. http://www. academia. edu/16286677/GAZETEC% C4% B0L% C4% B0% C

De la Peña, N.; Weil, P. & Llobera, J. & Spanlang, B. & Friedman, D. & V. Sanchez- Vives, M. & Slater. M.(2010). “Immersive Journalism: Immersive Virtual Reality for the First-Person Experience of News”, Presence: Teleoperators and Virtual Environments, 19 (4): 291–301.

Erken, F., & Birsen, H. (2021). “Cognitive Differences Between Online and Virtual Reality News in the Context of Recall and Comprehension”, Yeni Medya, 2021(10), 1-24.

Ferjoux, C. & Dupont, É. R. (2020). “Journalisme immersif et empathie : l’émotion comme connaissance immédiate du réel”, Communiquer [En ligne], 28 | 2020, mis en ligne le 22 mai 2020, consulté le 28 mai 2020. URL : http://journals.openedition.org/communiquer/5477.

Gökçe Narin, N. (2021). “A Content Analysis of the Metaverse Articles”, Journal of Metaverse, 1(1): 17-24.

Hardee, G. M. & McMahan, R. P. (2017). “FIJI: A Framework for the Immersion-Journalism Intersection”, Frontiers in ICT, 4(21): 1-18. https://doi.org/10.3389/fict.2017.00021.

Jones, S. (2017). “Disrupting the narrative: immersive journalism in virtual reality”, Journal of Media Practice, 18:2-3: 171-185, DOI: 10.1080/14682753.2017.1374677

Kavaklı, N. (2018). “Drone’ların Gazetecilikte Kullanımı: Drone Haberciliğinin Olanakları, Zorlukları ve Sınırları”, Erciyes İletişim Dergisi, 5(3), 160-172. https://doi.org/10.17680/erciyesakademia.345792

Koçak, D. (2020). “Medyada Dönüşüm ve Sanal Gerçeklik Gazeteciliği”, 2. Uluslararası Yeni Dünyada İletişim Kongresi (s.91-109). 2-4 Ekim 2020, Ankara. Erişim adresi: https://www.researchgate.net/publication/346931134.

Kukkakorpi, M. & Pantti M. (2020). “A Sense of Place: VR Journalism and Emotional Engagement”, Journalism Practice. DOI: 10.1080/17512786.2020.1799237.

Mechdine. https://www.mechdyne.com/av-vr-solutions/immersive-virtual-augmented-reality/cave/, Erişim Tarihi: 04.12.2024.

Mystakidis, S. (2022). Metaverse. Encyclopedia 2022, 2, 486–497. https://doi.org/10.3390/ encyclopedia2010031.

Okkay, İ. (2023). “İletişim Kuramları Bağlamında Metaverse”, TRT Akademi, 8(17): 8-37. https://doi.org/10.37679/trta.1198114.

Project Syria (2014). https://docubase.mit.edu/project/project-syria/, Erişim Tarihi: 04.12.2024.

Sanal Gerçeklik Nedir? Tiridi, https://www.tiridi.com/sanal-gerceklik/sanal-gerceklik-nedir.htm, Erişim Tarihi: 10.09.2024.

Sanchez-Acedo, A.; Carbonell-Alcocer, A. & Gertrudix, M. & Rubio-Tamayo, J.L. (2023). “Metaverse and Extended Realities in Immersive Journalism: A Systematic Literature Review”. Multimodal Technol. Interact, 7,96. https://doi.org/10.3390/ mti7100096.

Sánchez Laws, A. L. (2017). “Can Immersive Journalism Enhance Empathy?”, Digital Journalism, DOI: 10.1080/21670811.2017.1389286.

Soler-Adillon, J. & Sora, C. (2018). Immersive Journalism and Virtual Reality, Interaction in Digital News Media, Pérez-Montoro, Palgrave Macmillan.

Şahin, M., & Avşar, Z. (2023). “Sanal Gerçeklik ve Gazetecilik: Yeni Roller Yeni Arayışlar” TRT Akademi, 8(17): 66-81. https://doi.org/10.37679/trta.1222677.

Şirin, A. (2023). Siber Hastalık. https://www.ahmetsirin.com/siber-hastalik-cyber-sickness, Erişim Tarihi: 04.12.2024.

Van Damme, K.; All, A. & De Marez, L. & Van Leuven S. (2019). “360° Video Journalism: Experimental Study on the Effect of Immersion on News Experience and Distant Suffering”, Journalism Studies. DOI: 10.1080/1461670X.2018.1561208

Yetkin, B. (2022). “Yeni Bir Tür Olarak Sürükleyici Gazetecilik: Metaverse Gazeteciliğine Doğru”, Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi (38): 105-125. https://doi.org/10.31123/akil.1144071

Wu, H., Cai, T., Luo, D., Liu, Y., & Zhang, Z. (2021). Immersive virtual reality news: A study of user experience and media effects. International Journal of Human-Computer Studies, 147, Article 102576. https://doi.org/10.1016/j.ijhcs.2020.102576

Yöndem, T., & Karadağ, G. H. (2019). “Artırılmış Gerçeklikle Değişen Haber Sunumu”, Yeni Medya Elektronik Dergisi, 3(1), 22-44.

İndir

Yayınlanmış

2024-12-25 — 2024-12-25 tarihinde güncellendi

Sürüm

Nasıl Atıf Yapılır

Şahin, Z. B. (2024). Sürükleyici Habercilik ve Uygulama Alanları Üzerine Bir inceleme. Atlas Journal, 10(55), 136–148. https://doi.org/10.5281/zenodo.14510062

Sayı

Bölüm

Makaleler