Yenilikçi Terapi Yaklaşımlarıyla Otizm Spektrum Bozukluğu: Sanal Gerçeklik ve Sosyal Beceri Gelişimi Üzerine Bir Derleme


Özet Görüntüleme: 282 / PDF İndirme: 133

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.10426221

Anahtar Kelimeler:

OSB, VR, Sosyal Gelişim, Sosyal Beceri

Özet

Otizm spektrum bozukluğunun (OSB) dünya çapında artmasının ardından, değerlendirme, tanı ve tedavi için yenilikçi ve etkili teknikleri gerekli hale gelmiştir. Sanal gerçeklik (VR) teknolojisi, rehabilitasyon ve pedagojik teorilerden teorik destek alır. Bunun ilk nedeni sanal gerçeklik teorisinin OSB’Lİ çocuklarda eğitimsel ve müdahalesel bağlamlarda çeşitli yetenekler sunmasıdır. VR, sosyal ve etkileşim becerileri de dahil olmak üzere bilişsel ve performans eğitimi için özellikle uygun olan, gerçek dünya ortamlarının ve sosyal durumların tamamen etkileşimli üç boyutlu simülasyonlarını sağladığından tıp ve sağlık sektöründe giderek daha fazla ilgi görmektedir (Zhang ve Ark.,2022).  Bu araştırma, otizm spektrum bozukluğu (OSB) olan çocuklar için geleneksel sosyal beceri öğrenme yöntemlerine alternatif olarak sanal gerçeklik (VR) teknolojisinin kullanımını incelemeyi amaçlamaktadır. OSB, sosyal etkileşim ve iletişim becerilerinde zorluklar yaşayan bir gelişimsel bozukluktur ve bu zorluklar günlük yaşamda sosyal etkileşimleri sınırlayabilmektedir. Geleneksel öğrenme yöntemleri, sosyal becerileri açıklamak ve örneklemek için kâğıt, kayıt veya video gibi araçlar kullanırken, bu çalışma, VR teknolojisinin OSB'li çocuklara sosyal becerileri uygulamada yeni bir yaklaşım sunabileceğini araştırmaktadır. Bu derleme makalesi, sosyal işlevsellik, duygu tanıma ve dil de dahil olmak üzere sosyal iletişime öncelikli olarak odaklanarak OSB'li çocuklara yönelik güncel perspektifleri sunmaktadır. Teknoloji ve tasarımla ilgili sınırlamaların yanı sıra VR'nin otizm araştırmaları ve terapisinde uygulanmasına ilişkin anlaşmazlıklar hala tartışılmaktadır. OSB’li çocuklarda uygulama genişletme ve iyileştirme, teknoloji geliştirme, dilsel çeşitlilik ve teorik modellerin ve beyin temelli araştırmaların geliştirilmesi günümüzde daha da çok önem arz etmektedir (Zhang ve ark., 2022). Literatürde yapılan çalışmalar, VR’nin başarılı sosyal beceri performanslarında belirgin bir artış gösterdiklerini göstermektedir. Bu sonuçlar, VR tabanlı öğrenme ortamlarının OSB'li çocuklar için sosyal beceri gelişimine katkı sağlayabileceğine dair ön bilimsel kanıtlar sunmaktadır. Çalışmamız, gelecekteki çalışmalar için bir temel oluştururken, OSB'li çocukların sosyal dünyada daha başarılı olmalarını desteklemek için yeni bir öğrenme yaklaşımının varlığına dikkat çekmektedir.

Referanslar

Aman, M. G., McDougle, C. J., Scahill, L., Handen, B., Arnold, L. E., Johnson, C., et al.; the Research Units on Pediatric Psychopharmacology Autism Network. (2009). Medication and parent training in children with pervasive developmental disorders and serious behavior problems: Results from a randomized clinical trial. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 48(12), 1143-1154.

Amerikan Psikiyatri Birliği. (2013). Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve İstatistiksel El Kitabı, 5. Baskı (DSM-5). Amerikan Psikiyatri Birliği Yayınları.

Andersson, G., & Cuijpers, P. (2009). Internet-based and other computerized psychological treatments for adult depression: a meta-analysis. Cognitive behaviour therapy, 38(4), 196-205.

De Luca, R., Leonardi, S., Portaro, S., Le Cause, M., De Domenico, C. Colucci, P.V., Pranio, F., Bramanti, P. ve Calabrò R.S., 2019 Innovative use of virtual reality in autism spectrum disorder: A case-study,1-15.

FDA (2009). Be Aware of Potentially Dangerous Products and Therapies that Claim to Treat Autism. (n/d). Retrieved May 28, 2019, from https://www.fda.gov/consumers/consumer-updates/be-aware-potentially-dangerous-products-and-therapies-claim-treat-autism

Genovese, A., & Butler, M. G. (2020). Clinical assessment, genetics, and treatment approaches in autism spectrum disorder (ASD). International journal of molecular sciences, 21(13), 4726.

Ghanouni, P., Jarus, T., Zwicker, J. G., Lucyshyn, J., Mow, K., & Ledingham, A. (2019). Social stories for children with autism spectrum disorder: Validating the content of a virtual reality program. Journal of autism and developmental disorders, 49, 660-668.

Herrero, J. F., & Lorenzo, G. (2020). An immersive virtual reality educational intervention on people with autism spectrum disorders (ASD) for the development of communication skills and problem solving. Education and Information Technologies, 25, 1689-1722.

Hollander, E., Soorya, L., Chaplin, W., Anagnostou, E., Taylor, B. P., Ferretti, C. J., ... & Settipani, C. (2012). A double-blind placebo-controlled trial of fluoxetine for repetitive behaviors and global severity in adult autism spectrum disorders. American Journal of Psychiatry, 169(3), 292-299.

Ip, H. H., Wong, S. W., Chan, D. F., Byrne, J., Li, C., Yuan, V. S., ... & Wong, J. Y. (2018). Enhance emotional and social adaptation skills for children with autism spectrum disorder: A virtual reality enabled approach. Computers & Education, 117, 1-15.

Karim, S. S. A., Churchyard, G. J., Karim, Q. A., & Lawn, S. D. (2009). HIV infection and tuberculosis in South Africa: an urgent need to escalate the public health response. the Lancet, 374(9693), 921-933.

Ke, F., Moon, J., & Sokolikj, Z. (2022). Virtual reality–based social skills training for children with autism spectrum disorder. Journal of Special Education Technology, 37(1), 49-62.

Khan, N. Z., Gallo, L. A., Arghir, A., Budisteanu, B., Budisteanu, M., Dobrescu, I., ... & Elsabbagh, M. (2012). Autism and the grand challenges in global mental health. Autism Research: Official Journal of the International Society for Autism Research, 5(3), 156-159.

Kodak, T., & Bergmann, S. (2020). Autism spectrum disorder: characteristics, associated behaviors, and early intervention. Pediatric Clinics, 67(3), 525-535.

Kourtesis, P., & MacPherson, S. E. (2023). An ecologically valid examination of event-based and time-based prospective memory using immersive virtual reality: The influence of attention, memory, and executive function processes on real-world prospective memory. Neuropsychological Rehabilitation, 33(2), 255-280.

Kourtesis, P., Kouklari, E. C., Roussos, P., Mantas, V., Papanikolaou, K., Skaloumbakas, C., & Pehlivanidis, A. (2023). Virtual Reality Training of Social Skills in Adults with Autism Spectrum Disorder: An Examination of Acceptability, Usability, User Experience, Social Skills, and Executive Functions. Behavioral Sciences, 13(4), 336.

Liu, L. (2023). Virtual Reality for Social Skills Training of Children and Adolescents with ASD: A Systematic Review. Journal of Education, Humanities and Social Sciences, 8, 2061-2067.

Lord, C., Elsabbagh, M., Baird, G., & Veenstra-Vanderweele, J. (2018). Autism spectrum disorder. The lancet, 392(10146), 508-520.

Mesa-Gresa, P., Gil-Gómez, H., Lozano-Quilis, J.A., ve Gil-Gómez, J.A. (2018). Effectiveness of Virtual Reality for Children and Adolescents with Autism Spectrum Disorder: An Evidence-Based Systematic Review,1-16.

Newbutt, N., Sung, C., Kuo, H. J., Leahy, M. J., Lin, C. C., & Tong, B. (2016). Brief report: A pilot study of the use of a virtual reality headset in autism populations. Journal of autism and developmental disorders, 46, 3166-3176.

Nolin, P., Stipanicic, A., Henry, M., Lachapelle, Y., Lussier-Desrochers, D., & Allain, P. (2016). ClinicaVR: Classroom-CPT: A virtual reality tool for assessing attention and inhibition in children and adolescents. Computers in Human Behavior, 59, 327-333.

O’Reilly, C., Lewis, J. D., & Elsabbagh, M. (2017). Is functional brain connectivity atypical in autism? A systematic review of EEG and MEG studies. PloS one, 12(5), e0175870.

Perspectives and Future Directions,138.

Potenza, M., & McDougle, C. (1997). New findings on the causes and treatment of autism. CNS Spectrums, Medical Broadcast Limited.

Sanchack, K. E., & Thomas, C. A. (2016). Autism spectrum disorder: Primary care principles. American family physician, 94(12), 972-979A.

Tiura, M., Kim, J., Detmers, D., & Baldi, H. (2017). Predictors of longitudinal ABA treatment outcomes for children with autism: A growth curve analysis. Research in Developmental Disabilities, 70, 185-197.

Weitlauf, A. S., McPheeters, M. L., Peters, B., Sathe, N., Travis, R., Aiello, R., ... & Warren, Z. (2014). Therapies for children with autism spectrum disorder: Behavioral interventions update. Agency for Healthcare Research and Quality; Rockville, MD, USA: Comparative Effectiveness Review No. 137.

Williams, K., Brignell, A., Randall, M., Silove, N., & Hazell, P. (2013). Selective serotonin reuptake inhibitors (SSRIs) for autism spectrum disorders (ASD). Cochrane Database of Systematic Reviews, (8).

Yuan, S. N. V., & Ip, H. H. S. (2018). Using virtual reality to train emotional and social skills in children with autism spectrum disorder. London journal of primary care, 10(4), 110-112.

Zhang, M. Ding, H., Naumceska, M., and Zhang, Y. (2022). Virtual Reality Technology as an Educational and Intervention Tool for Children with Autism Spectrum Disorder: Current

İndir

Yayınlanmış

2023-12-25

Nasıl Atıf Yapılır

Ölmez, S. (2023). Yenilikçi Terapi Yaklaşımlarıyla Otizm Spektrum Bozukluğu: Sanal Gerçeklik ve Sosyal Beceri Gelişimi Üzerine Bir Derleme. Atlas Journal, 9(52), 95–103. https://doi.org/10.5281/zenodo.10426221

Sayı

Bölüm

Makaleler