AZERBAYCAN’IN KÜLTÜREL İLİŞKİLERİ

Özet

XII. yüzyıl Azerbaycan’ın kültürel Rönesansı kabul edilir. Şehirlerin gelişimi, ekonomik yükselme, antik felsefenin araştırılmasına, bilimin ve sanatın temellerinin derkine olan ilgiyi artırmaktaydı. Nizâmi Gencevî, Behmenyar, Hâkâni Şirvânî, Ebu’l-Hasan Şirvânî, Safîuddin Urmevî, Acemi Nahçivânî, Katran Tebrîzî, Mahmud Şebüsterî, Nasıruddin Tûsî, İmadeddin Nesîmî ve Muhammed Fuzulî’nin eserleri, ikili ilişkiler ve kültürel temaslar konusundaki bilgiyi zenginleştirmektedir. Söz konusu olan, daha çok antik, Arap-Müslüman, Fars, Türk kültürlerinin başarılarının yaratıcı tarzda kullanımıdır. İkili kültürel ilişki, alıntı yapma, karşılıklı kültürel değişim ve asimilasyon süreçleri, Azerbaycan halkının kültürünün gelişiminde kilit rol oynamıştır. Kültürlerin karşılıklı etkileşimi, Azerbaycan kültürünü gelişime doğru götürmüştür. Arkeolojik araştırmalar sonucunda, Tunç Çağı kültüründe, Kafkasya boylarının ve Eski Doğu halklarının, Akdeniz’in doğu kısmı ile Avrupa’nın güneydoğu kısmının karşılıklı ilişki içerisinde olduğu ortaya çıkmıştır. Azerbaycan güzel sanatlarının, bölgesel kültürel sistemlerle karşılıklı etki tarzında araştırılması ve tetkiki, günümüzde hem güncel, hem de zorunlu bir meseledir. Azerbaycan güzel sanatlarının gerçek gelişim yolu, güzel sanatların ilişkilerinin tetkiki, aynı şekilde karşılaştırmalı tahlilin realize edilmesi temelinde yaşanmaktadır. Bu mülahazanın güncelliği, aynı zamanda milli kültürlerin, XVI-XIX. yüzyıllarda milli mübadelelerin özellikle de genişlenmesinin sonucunda mümkün olduğu ile açıklanmaktadır. Sonuçta günümüzde, XXI. yüzyıl kültürünün “Tam Küresel Sistem”i belirlenmiştir.