PETROL FİYATLARININ İŞSİZLİK VE İSTİHDAM SEVİYESİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ

Özet

Petrol fiyatları ülkelerin ekonomik durumlarını ciddi ölçüde etkilemekte ve değiştirmektedir. Enflasyon, üretim seviyesi, istihdam, işsizlik, ödemeler dengesi gibi farklı temel makroekonomik göstergeler değişen petrol fiyatlarından farklı yönlerde etkilenmektedirler. Dolayısıyla, küresel çapta ham petrol yoğun talep görmektedir. Dünya genelinde en yoğun işlem gören iki petrol türü Brent Ham Petrol ve West Toros Intermediate (WTI)’tir. Petrol fiyatlarını arz ve talep dengesi belirlemektedir. Ancak, petrol fiyatlarını kısa vadede etkileyen farklı unsurlar mevcut olup etkileri kalıcı olmamaktadır. Dolayısıyla, petrol fiyatlarını asıl belirleyen unsur uzun vadeli etmenlerdir. Petrol fiyatlarında görülen azalma ve artışlar küresel çapta birçok farklı problemi de beraberinde getirmektedirler. Petrol fiyatları dolar ile ölçüldüğü için petrol fiyatları arttığında dolar azalmakta ya da petrol fiyatları azaldığında dolar artmaktadır. Çalışmada küresel ekonomi için önemi oldukça yüksek olan ham petrolün fiyatlandırılmasında etkili olan unsurlar araştırılmakta, petrol fiyatlarındaki değişimin özellikle işsizlik ve istihdam seviyesi üzerindeki etkileri çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Bu amaçla çalışmada, Tespam Dünya Enerji Görünümü Raporu (2020), Türkiye Petrolleri, Ham Petrol ve Doğalgaz Sektör Raporu (2020), OPEC (2020) ve TÜİK verilerinden yararlanılmıştır. Çalışma sonucunda petrol fiyatlarındaki değişimin dünya genelinde olduğu gibi Türkiye ekonomisinde de istihdam ve işsizlik üzerinde ciddi etkilerinin olduğu tespit edilmiştir.