İBRAHİM ŞİNASİ EFENDİ’NİN GAZETECİ KİMLİĞİ VE TASVİR-İ EFKÂR GAZETESİ

Özet

Tasvir-i Efkâr gazetesi, ilk özel Türkçe gazete olan Tercüman-ı Ahvâl gazetesinin devamı niteliğinde olup; Türk basın tarihinde önemli bir yere sahiptir. Türkçe olarak yayınlanan bu gazete dönem gazeteleri açısından yeniliklerin uygulandığı bir neşriyattır. Gazetenin sahibi olan ve Türk fikir gazeteciliğinin babası olarak bilinen İbrahim Şinasi Efendi de, ilk özel gazetelerin çıkmasına öncülük eden aydınların başında gelir. Tercüman- Ahvâl gazetesinin ilk sayısında yer verdiği görüşlerini Tasvir-i Efkâr gazetesinde de tekrarlayarak; yayın amacının halka bilgi vermek, halka kendi yararlarını düşünmeyi ve kendi sorunları üzerinde durmayı öğretmek olduğunu belirtmiştir. Yönetiminde Türk modernleşmesinin önemli şahsiyetlerine yer veren Tasvir-i Efkâr gazetesi; batıdaki normları Osmanlı’nın yenileşme hareketleriyle kıyaslar ve mutlak güce karşı savunur. Bu çalışma; 1862 yılında başlayıp yaklaşık yedi yıl boyunca yayın hayatını sürdüren Tasvir-i Efkâr gazetesinin Türk basın tarihindeki yerini-önemini, ele aldığı konularını ve kurucusu İbrahim Şinasi Efendi'nin aydın-gazeteci kimliğini inceler.