“LİMAN KENTİNDEN” “LİMANI OLAN KENTE”: 19. YÜZYILDAN 20. YÜZYILA İNEBOLU’DA KENT POLİTİKALARI VE KENTSEL MEKÂNIN DÖNÜŞÜMÜ

Özet

19. yüzyılın ilk yarısından itibaren Osmanlı İmparatorluğu’nda reformlar, modernleşme çabaları ve ticaret ilişkilerinin yoğunlaşması, ticaretin ve kozmopolitizmin mekânları olan liman kentlerinde etkilerini belirgin olarak gösterdi. Bu etkiler, kentsel mekânda dönüşümler ve yeni kentsel kullanımlar olarak ortaya çıktı. 20. yüzyıl başından itibaren, değişen yönetim yapısıyla birlikte yeni bir ulus devlet yaratma ideali, kozmopolit yapıdaki liman kentleri için yine önemli mekânsal değişimleri beraberinde getirdi. Bu makale, 19. yüzyıldan 20. yüzyıla, liman kentlerine yapılan müdahaleleri ve kent kimliklerindeki değişimi, Batı Karadeniz’de bir liman kenti olan İnebolu üzerinden tarihsel bir perspektifle incelemektedir. Bu tarihsel incelemeler sonucunda, İnebolu’da kentsel mekânın aşamalar halinde değişim gösterdiği gözlenmiştir. Özellikle 20. yüzyılda ulus-devlet politikalarıyla şekillenen modernist projelerin, İnebolu’da kent-liman ilişkisini kopardığı ve İnebolu’nun “liman kentinden” “limanı olan kente” dönüştüğü belirlenmiştir. Bu belirleme, orijinal dokuya yönelik modernist bir saldırı olarak kavramsallaştırılmıştır.