KÜRESEL KAMUSAL MALLAR VE ULUSLARARASI KAMU HUKUKU AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

Özet

Küreselleşmeyle birlikte ortaya çıkan küresel kamu bilinci, her alanda olduğu gibi uluslararası kamu hukuku alanında da etkisini göstermiştir. Özellikle ilk başlarda ekonomik olarak ortaya çıkan küresel kamusal mal kavramı, günümüzde uluslararası kamu hukuku bağlamında ele alınması gereken konuların başında gelmektedir. En genel tanımıyla küresel kamusal mal, küresel kamu denilen ve tüm dünyadaki insanları kapsayan kamuya ait olan malları ifade etmektedir. Dolayısıyla kamu hukuku ve kamu malları arasındaki ilişki, küresel kamusal mal kavramı ile birlikte uluslararası bir boyut kazanmıştır. Öte yandan literatürde küresel kamu hukuku gibi bir kavram henüz gelişmediği için, bu alanda yeterli çalışmaya rastlanmamıştır. Bu nedenle araştırmada, uluslararası kamu hukuku bağlamında küresel kamusal malların mevcut statülerinin incelenmesine yer verilmiştir. Araştırmada bu bağlamda konuyla ilgili literatür çalışmaları değerlendirilmiş, elde edilen bilgiler içerik analizi yöntemleri ile incelenmiş ve uluslararası kamu hukukundan küresel kamusal malların mevcut durumu ortaya konmuştur. Araştırma sonuçlarına göre küresel kamusal mallar, iç hukukta ya da kamu hukuku bağlamında, kamusal mallar ile hukuk arasındaki ilişkiye benzer bir ilişkiyi, uluslararası kamu hukuku alanında da göstermektedir. Öte yandan küresel kamusal mal bilinci ve literatürdeki çalışmalar çok daha erken döneme tarihlendirilmekte iken, uluslararası kamu hukuku küreselleşme sürecinde teorik olarak yeterli ilerlemeyi gösterememiştir. Bu nedenle kavramsal çerçeve de küresel kamusal mallara daha iyi hitap edebilecek ve bu alanda gerekli yasal boşluklar doldurulabilecek uluslararası kamu hukuku çalışmalarına ihtiyaç vardır.