ÇANAKKALE’DE YORGAN SANATININ İNCELENMESİ

Özet

Yorgancılık çeşitli kültürlerin tekstil el sanatı sınıflamasında önemli bir yerde değerlendirilmektedir. Dünyada da özellikle Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, Avustralya gibi ülkelerde İngilizce’de adına quilting adı verilen bu sanat Anadolu coğrafyasında da yorgancılık adıyla bilinen el emeğine dayanan önemli bir tekstil geleneğidir. Araştırmada Çanakkale merkezde yorgancılık sanatını sürdüren ustalarla 2013 yılında görüşmeler yapılmış, üretilen yorganların renk, kompozisyon, kullanılan üretim teknikleri tespit edilmiştir. Gelişen teknolojiye karşıt olarak önemli tekstil el sanatlarından biri olan yorgancılığın Çanakkale ilinde yaşatılmasına yönelik millî kültür bağlamında ele alınması önemli görülmüş, gelecek nesillere aktarılması ve yaşatılmasına dair benzer çalışmalara örnek teşkil etmesi amaçlanmıştır. Araştırmada Çanakkale’de yorgancılığın geleneksel yöntemle sınırlı da olsa sürdürüldüğü, yorgan ustalarının işlemeleri yaparken hazır olan motif kalıpları kullandıkları, motiflerde bitkisel ve geometrik özellikler bulunduğu, yöresel isimlerle anıldığı, talep doğrultusunda üretilen yorgan ölçülerinin 190 cm en, 210 cm boy ölçülerinde çift kişilik üretildiği, kumaş türü olarak yorgan yüzünde ipek saten, astarında cm’de 42-46 çözgü tel sayısında beyaz astarlık pamuklu kumaşlar kullanıldığı, dolgu malzemesi olarak % 100 pamuk kullanıldığı saptanmıştır.