ÇOKLU FAKTÖR VERİMLİLİĞİ VE FİNANSAL GELİŞME: G-5 ÜLKELERİ İÇİN ANALİZ

Özet

Çoklu faktör verimliliği ekonomik kalkınma ve işbirliği örgütü (OECD) tarafından yayınlanan bir veri seti olup içerisinde emek ve sermayenin verimliliğini etkileyen yönetim uygulamaları, markalaşma, yönetim değişiklikleri, ölçek ekonomileri, eksik rekabet etkileri, uyarlama maliyetleri yayılam etkileri, genel bilgi düzeyi ve iş ağı etkileri ve ölçüm hataları gibi değişkenleri barındırır. Buna göre büyümede emek ve sermaye verimliliği ile açıklanamayan kısım çoklu faktör verimliliği endeksine aittir. Bir diğer ifade ile büyümenin açıklanamayan kısmı kurumsal kapasite diyebileceğimiz yönetim uygulamaları, markalaşma, yönetim değişiklikleri, ölçek ekonomileri, eksik rekabet etkileri, uyarlama maliyetleri yayılam etkileri, genel bilgi düzeyi ve iş ağı etkileri ve ölçüm hataları değişkenlerinden kaynaklanmaktadır. Kurumsal kapasite kişilerin finansal kararlarını da etkileyeceğinden çoklu faktör verimliliği ile finansal gelişme arasında yakın bir bağ olduğu tahmin edilmektedir. Bu bağlamda çalışmada 1990-2018 dönemi için, gelişmiş 5 ülkede (Almanya, ABD, Fransa, Japonya, Kanada) multifactor productivity ve finansal gelişme arasında ilişki kurulmuştur. 1990-2019 dönemi için ilgili ülkelerde finansal gelişmenin çoklu faktör üretkenliğinden etkilenip etkilenmediği ve finansal gelişme ile çoklu faktör verimliliği arasındaki nedenselliğin yönü panel VAR analizi yöntemi ile araştırılmıştır. Çalışma sonucunda ilgili ülkelerde çoklu faktör verimliliği ve finansal gelişme arasında uzun dönemli, çoklu faktör verimliliğinden finansal gelişmeye doğru ilişkinin varlığı tespit edilmiştir.