EMİNÖNÜ YENİ VÂLİDE CÂMİİ ÇİNİ YAZITLARINDA RÛMÎ MOTİFLERİ

Özet

İstanbul’un en işlek iskelelerinden biri olan Eminönü’nde, Galata Köprüsü başında yer alan Yeni Vâlide Câmii (1074/1663), mimari özellikleri bakımından olduğu kadar çini yazıtları ve çini bezemeleri açısından da önem taşımaktadır. Câminin Teknecizâde İbrahim Efendi tarafından yazılarak İznik atölyelerinde çini levhalar üzerine aktarılan celî sülüs yazıtları, zengin ve özgün bir motif repertuarını barındırmaktadır. Yazıtlarda, harflerle birlikte yer alan motifler, bitki kaynaklı motifler, rumîler, münhanî ve bulutlardır. Kendisi de dekoratif bir öğe olan yazının, harfleri arasında kalan boşlukların küçük motifler ile ayrıca süslenmesi, yazının karakterini kuvvetlendirmek olmalıdır. Bu makalede, XVII. yüzyılda kazandığı bitkisel karakteri, caminin yazıtları içindeki çeşitli ve serbest kullanımıyla göze çarpan rumi motifi üzerinde durulurken, esasında, Yeni Valide Camii’nin pek farkedilmeyen bu minik bezeme öğelerine dikkat çekilmek istenmektedir.